15-JAN-2024 - Zeeschildpadden worden aan de Nederlandse kust slechts sporadisch waargenomen. Opvallend zijn dan ook de meldingen van eind 2023, toen er in december vijf dieren werden gevonden, gevolgd door nog een exemplaar op 7 januari 2024. In oktober troffen vissers van de SCH-18 vlak langs de Zeeuwse kust tijdens het garnalenvissen al een levende Kemps zeeschildpad aan in hun netten.
Kemps zeeschildpad (Bron: Bemanning van de SCH-18)
Eendenmosselen
De Kemps zeeschildpad (Lepidochelys kempii) die door de garnalenvissers werd gevangen is opgevangen in Diergaarde Blijdorp en zal weer uitgezet gaan worden in de Golf van Mexico.
Op 17 december spoelde er ook een onderkoelde Kemps zeeschildpad aan bij het Zeeuwse Zoutelande. De gezondheidstoestand van deze schildpad bleek erg matig te zijn en ondanks behandelingen in de quarantaine van Diergaarde Blijdorp stierf dit dier aan een mycotische pneumonie-infectie.
Vijf dagen later, op 22 december, werd een onderkoelde dikkopschildpad (Caretta caretta) door wandelaars aangetroffen op het strand bij ’s Gravenzande (Zuid-Holland). Ook in de drie opvolgende dagen werden levende dikkopschildpadden gevonden op het strand. Op 23 december bij Dishoek (Zeeland), 24 december op het strand van Castricum (Noord-Holland) en Eerste Kerstdag te Vlissingen (Zeeland). Opvallend was dat de twee Zeeuwse dieren een grote klomp gewone eendenmosselen (Lepas anatifera) op hun rugschild hadden zitten. Deze konden in Diergaarde Blijdorp gelukkig gemakkelijk verwijderd worden. Alle vier de dieren lijken verder in goede conditie en zullen komende zomer weer losgelaten worden.
Verder onderzoek
Samen met verschillende instituten zal onderzocht worden of de route die de dieren hebben afgelegd gereconstrueerd kan worden. Voor eerder aangespoelde Kemps zeeschildpadden is al eerder een simulatie gemaakt met stromingspatronen waaruit blijkt dat de Kemps zeeschildpadden al weken eerder in de Noordzee en het Kanaal onderkoeld rondgedreven moeten hebben. Ook voor de dikkopschildpadden zal gekeken worden of dit in kaart gebracht kan worden. Mogelijk samen met dikkopschildpad die een dag voor de Nederlandse dieren op het Duitse Waddeneiland Sylt aanspoelde en het diertje dat 25 november in België strandde. Ook met isotopenonderzoek (herkomstbepaling) aan de eendenmosselen kan interessante data verzameld worden.
Verwijderen van de eendenmosselen (Bron: Diergaarde Blijdorp)
Dikkopschildpad in Blijdorp (Bron: Diergaarde Blijdorp)
Historie
De eerste gedocumenteerde waarneming van een zeeschildpad in Nederland stamt uit oktober 1707, toen er in de Amsterdamsche Courant in een advertentie gesproken werd over een zeeschildpad die in het Wijkermeer was gevangen en tentoongesteld in Herberg De Witte Oliphant op de Botermarkt te Amsterdam. Tot op heden zijn er 70 waarnemingen van zeeschildpadden bekend in Nederland, merendeels lederschildpadden (28) maar ook diverse dikkopschildpadden (17), Kemps zeeschildpadden (9) en soepschildpadden (11).
Dit moet je doen als je een schildpad op het strand tegenkomt
Vind je een levende schildpad op het strand? De belangrijkste eerste stap is om het dier in een in zeewater gedrenkte doek te wikkelen en vooral niet op te warmen! Bel vervolgens de dierenambulance of Diergaarde Blijdorp (0900-1857, optie 7). Dode dieren moeten aangeboden worden aan Naturalis Biodiversity Center.
Meer informatie
Tekst: Mark de Boer, Diergaarde Blijdorp & Edo Goverse, Stichting RAVON
Foto's: Reddingsteam Zeedieren (leadfoto: dikkopschildpad); bemanning van de SCH-18; Diergaarde Blijdorp