De Afrikaanse meerval is een exoot die slechts enkele keren in Nederland is aangetroffen.

Herkenning

De Afrikaanse meerval (Clarius gariepinus) behoort tot de familie van de kieuwzakmeervallen (Clariidae). De soort heeft een langgerekt lichaam met een sterk afgeplatte kop met acht bekdraden.  De soort wordt maximaal 170 centimeter lang. Europese meerval is van de Afrikaanse meerval te onderscheiden doordat deze slechts 6 bekdraden heeft. De kanaalmeerval en Amerikaanse dwergmeervallen zijn te onderscheiden doordat deze een vetvin hebben welke bij de Afrikaanse meerval ontbreekt. 

Ecologie

Voortplanting

In het natuurlijke verspreidingsgebied plant de Afrikaanse meerval zich voort in de regentijd op overstromingsvlaktes langs rivieren of in tijdelijke stroompjes. Na de voortplanting trekken de volwassen dieren zich terug naar de diepere delen, de jongen volgen als ze rond de 2cm groot zijn. In Nederland is nog nooit natuurlijke voortplanting vastgesteld. 

Levenswijze & habitat

De Afrikaanse meerval leeft in meren, poelen, rivieren en overstromingsvlaktes, bij voorkeur in stilstaande of langzaamstromende delen met een dikke modderbodem. Hierin graaft de soort zich in tijdens droge perioden waardoor ze periodieke droogval kunnen overleven. De waarnemingen uit Nederland komen uit diverse watertypen zoals kanalen, beken en rivieren en zijn eerder te linken aan uitzettingen of ontsnappingen dan aan habitatvoorkeur. Het voedsel bestaat uit macrofauna, vissen, amfibieën, planten en ook watervogels. 

Herkomst en verspreiding

Het oorspronkelijke leefgebied van de Afrikaanse meerval ligt in Afrika en aangrenzend Azië (Israël, Syrië, Zuid-Turkije). De soort wordt sinds de jaren 80 gekweekt voor consumptie, als vijvervis en voor de Sportvisserij. Door ontsnappingen uit de kweek, het loslaten van vijverexemplaren en uitzettingen in sportviswateren wordt de soort incidenteel in het wild aangetroffen.  De eerste waarneming voor Nederland gedaan in 1989 in het Amsterdam-Rijnkanaal. 

Bedreiging en bescherming