Deze kleine exotische meerval komt in Nederland op een beperkt aantal plaatsen voor. Met name in Limburg en het oosten van Noord-Brabant.

Herkenning

De bruine dwergmeerval (Ameiurus nebulosus) behoort tot de familie van de Noord-Amerikaanse meervallen (Ictaluridae). Het betreft een kleine soort die tot 22cm groot wordt.  De soort lijkt sterk op zwarte dwergmeerval. Een onderscheidend kenmerk tussen de soorten is de achterzijde van de voorste borstvinstraal, deze is bij bruine dwergmeerval sterk getand en bij zwarte dwergmeerval niet. Daarnaast is de staart van de bruine dwergmeerval uniform gekleurd en bij zwarte dwergmeerval zwart-wit gestreept (klik hier voor meer info). Onderscheid met de Europese meerval, Afrikaanse meerval en kwabaal  is te maken op basis van de aanwezigheid van een vetvin bij de bruine dwergmeerval. De kanaalmeerval, die eveneens een vetvin heeft, is te onderscheiden doordat deze een diepgevorkte staartvin en langere anaalvin heeft.  

Ecologie

Voortplanting

De bruine dwergmeerval is na twee tot drie jaar geslachtsrijp en paait in de periode april-mei. Voor de voortplanting wordt op een beschutte plaats een ondiepe nestkuil gegraven in de bodem. Het nest wordt vervolgens bewaakt en verzorgt door met de eitjes en larven met de borstvinnen van zuurstofrijk water te voorzien en het schoon te houden met de bek.  

Levenswijze en habitat

De bruine dwergmeerval is generalist met een voorkeur voor langzaamstromende delen in de benedenloop van rivieren, beken en overstromingsvlakten. Daarnaast komen ze ook in vennen voor. Ze zijn in de schemering en nacht actief. Overdag verschuilen ze zich tussen stenen en in holtes. De soort heeft zeer goed ontwikkelde smaak- en geurzintuigen waaronder lange bekdraden. Het voedsel bestaat uit muggenlarven, watervlooien, waterkevers, pissebedden en vis.

Herkomst en verspreiding

De bruine dwergmeerval komt uit Noord-Amerika. In Europa is hij in de 19e eeuw geïntroduceerd als consumptievis. In Nederland werden ze vanaf 1905 gekweekt door de Heidemij bij Valkenswaard. Ze zijn rond die periode in het wild terecht gekomen door uitzettingen en mogelijk door het loslaten van aquariumexemplaren. De meeste recente waarnemingen van dwergmeervallen zijn afkomstig uit Limburg en het oosten van Noord-Brabant waar bruine dwergmeerval stand lijkt te houden.

Bedreiging en bescherming

De bruine dwergmeerval is een exoot en geniet geen bescherming in Nederland. De soort is goed bestand tegen een hoge zuurgraad, lage zuurstofgehaltes, waterverontreiniging en troebel water. Bij hoge dichtheden kunnen dwergmeervallen een bedreiging vormen voor inheemse soorten door concurrentie om voedsel en schuilplaatsen en door predatie van ongewervelden.