De oostelijke ringslang is een exotische niet giftige, watergebonden slang en lijkt op onze inheemse ringslang (Natrix helvetica).

Herkenning

Enkele jaren geleden is de ringslang opgesplitst in meerdere soorten. Momenteel leven er drie soorten ringslangen in Europa maar de situatie op de Balkan dient nog verder onderzocht te worden. De Oostelijke ringslang lijkt sterk op onze inheemse ringslang (Natrix helvetica). Ze hebben een ronde pupil, gekielde schubben en twee duidelijke gele en zwarte vlekken achter de kop. Oostelijke ringslangen blijven gemiddeld wat kleiner dan inheemse ringslangen en missen de verticale zwarte strepen op hun flanken. In Nederland hebben Oostelijke ringslangen (en hybriden van Oostelijke ringslang en inheemse ringslang) vaak twee lichte strepen over de rug lopen, een kenmerk van Natrix natrix persa, een ondersoort van de Oostelijke ringslang uit Zuidoost Europa

Ecologie

Voortplanting

De Oostelijke ringslang legt 20-30 eieren per legsel in composthopen, bladhopen en mestvaalten. Over natuurlijke eiafzetplekken van de Oostelijke ringslang is weinig bekend. In natuurlijke riviersystemen zijn dit waarschijnlijk hopen bij elkaar gespoeld organisch materiaal. In venen zijn drooggevallen horsten van bijvoorbeeld zeggen of russen geschikt. Ingerotte boomstobben en dichte lagen organisch materiaal met broei worden ook gebruikt.

Levenswijze

De Oostelijke ringslang is gebonden aan waterrijke habitats. Grote oppervlaktes laag gelegen, nat gebied worden gemeden, omdat de soort daar vaak niet alle stadia van zijn levenscyclus kan doorlopen. Met name de ontwikkeling van de eieren en de overwintering vormen in polders een probleem.

Oostelijke ringslangen zonnen vaak op dijkjes in de buurt van water, waar ze jagen op voornamelijk amfibieën en soms andere gewervelde dieren waaronder vissen. Ze zijn zeer alert, dus probeer voorzichtig te lopen en altijd een stukje voor je uit te kijken als je ze wilt zien.

Verspreiding

Als gevolg van illegale uitzettingen zijn Oostelijke ringslangen en/of hybriden met inheemse ringslangen te vinden in Zuid-Holland en Zuid-Limburg. De soort komt van nature voor in Scandinavië en Europa Oostelijk van de Rijn tot aan het Baikalmeer in Siberië. De situatie in de Balkan is (nog) onduidelijk en behoeft meer onderzoek.

Bedreiging en bescherming

De Oostelijke ringslang is een invasieve exoot in Nederland. De soort handhaaft zich in Nederland en hybridiseert met de inheemse ringslang. Een zeer onwenselijke situatie die de overlevingskansen van de inheemse ringslang negatief kan beïnvloeden.

Monitoring en trends

Vooralsnog zijn geen trends bekend. 

Het blijft belangrijk om waarnemingen van deze soort door te geven via Waarneming.nl of Telmee.nl.