De rivierdonderpad is een kleine nachtactieve bodemvis, overdag zijn ze te vinden tussen stenen en andere vormen van beschutting als boomwortels of tussen oeverbeschoeiing.

Herkenning

De rivierdonderpad (Cottus perifretum) is een bodemvis uit de familie van de donderpadden (Cottidae).

Kenmerken:

• De soort heeft een brede afgeplatte kop, grote bek en zeer grote borstvinnen.
• De flanken zijn afhankelijk van de bodemkleur waar ze zich op bevinden bruin tot grijskleurig met donkere vlekkerige banden dwars op het lichaam.
• De soort wordt tot circa 13 centimeter lang.

Het onderscheid met de sterk gelijkende beekdonderpad (tekening B) is te maken doordat de huid van jonge beekdonderpadden (< 6 centimeter) alleen kleine zichtbare en voelbare stekeltjes ter hoogte van de borstvin heeft, jonge rivierdonderpad (tekening A) heeft zowel op de rug als de flanken stekeltjes. Het onderscheid met de gelijkende uitheemse grondelsoorten (marmergrondel, Kesslers grondel, zwartbekgrondel) is te maken doordat de buikvinnen van deze soorten zijn vergroeid tot een zuignap, bij rivierdonderpad zijn ze gescheiden.

Ecologie

Voortplanting

Stenen, of andere beschutting als boomwortels of tussen oeverbeschoeiing worden als nestholte gebruikt. Het vrouwtje legt hier haar eitjes in de periode maart - april. Nadat het mannetje de eitjes bevrucht heeft bewaakt hij het nest.

Levenswijze

Het leefgebied bestaat uit rivieren, beken, meren, kanalen, vaarten en sloten. In stagnante watertypen zoekt rivierdonderpad plaatsen met hogere zuurstofgehalten op zoals oevers met windwerking of onder stuwtjes waar water overheen valt. De soort is nachtactief en eet prooien zoals vlokreeften, waterpissebedden, muggenlarven, kleine visjes of visseneieren. Overdag verschuilen rivierdonderpadden zich tussen stenen of andere vormen van beschutting zoals boomwortels of tussen oeverbeschoeiing.

Verspreiding

Rivierdonderpad komt voor vanaf het midden van Frankrijk tot de middenloop van de Rijn in Duitsland. Ook in het Zuiden en midden van Groot-Brittannië komt de soort voor. In Nederland word deze soort aangetroffen in vrijwel alle provincies.

Bedreiging en bescherming

Monitoring en trends

Binnen het landelijk Verspreidingsonderzoek Zoetwatervissen, onderdeel van het Netwerk Ecologisch Monitoring (NEM), worden gegevens verzameld om te volgen hoe het gaat met de zoetwatervissen in Nederland. Voor een aantal soorten wordt gericht gezocht door vrijwilligers in door RAVON geselecteerde kilometerhokken. Daarnaast worden gegevens gebruikt die verzameld zijn middels andere monitoringsprogramma's (o.a. KaderRichtlijn Water), projecten en losse waarnemingen (Telmee.nl of Waarneming.nl). Op basis hiervan kunnen verspreidingstrends bepaald worden. Wil je hier zelf een bijdrage aan leveren, dan kun je voor meer informatie kijken op Verspreidingsonderzoek Zoetwatervissen.