De zwarte dwergmeerval is een exoot afkomstig uit Noord-Amerika.

Herkenning

De zwarte dwergmeerval (Ameiurus melas) behoort tot de familie van de Noord-Amerikaanse meervallen (Ictaluridae). Het betreft een kleine soort die tot 22cm groot wordt.  De soort lijkt sterk op bruine dwergmeerval. Een onderscheidend kenmerk tussen de soorten is de achterzijde van de voorste borstvinstraal, deze is bij bruine dwergmeerval sterk getand en bij zwarte dwergmeerval niet. Daarnaast is de staart van de bruine dwergmeerval uniform gekleurd en bij zwarte dwergmeerval zwart-wit gestreept (klik hier voor meer info). Onderscheid met de Europese meerval, Afrikaanse meerval en kwabaal  is te maken op basis van de aanwezigheid van een vetvin bij de zwarte dwergmeerval. De kanaalmeerval, die eveneens een vetvin heeft, is te onderscheiden op basis van zijn diepgevorkte staart.

Ecologie

Voortplanting

De zwarte dwergmeerval is na twee tot drie jaar geslachtsrijp en paait in de periode april-mei. Voor de voortplanting wordt op een beschutte plaats een ondiepe nestkuil gegraven in de bodem. Het nest wordt vervolgens bewaakt en verzorgt door met de eitjes en larven met de borstvinnen van zuurstofrijk water te voorzien en het schoon te houden met de bek.  

Levenswijze en habitat

De zwarte dwergmeerval is generalist met een voorkeur voor langzaamstromende delen in de benedenloop van rivieren, beken en overstromingsvlakten. Daarnaast komen ze ook in vennen voor. Ze zijn in de schemering en nacht actief. Overdag verschuilen ze zich tussen stenen en in holtes. De soort heeft zeer goed ontwikkelde smaak- en geurzintuigen waaronder lange bekdraden. Het voedsel bestaat uit muggenlarven, watervlooien, waterkevers, pissebedden en vis.

Verspreiding

De zwarte dwergmeerval komt uit Noord-Amerika. In Europa is hij in de 19e eeuw geïntroduceerd als consumptievis. In Nederland werden ze vanaf 1905 gekweekt door de Heidemij bij Valkenswaard. Ze zijn rond die periode in het wild terecht gekomen door uitzettingen en mogelijk door het loslaten van aquariumexemplaren. De meeste recente waarnemingen van dwergmeervallen zijn afkomstig uit Limburg en het oosten van Noord-Brabant. 

Bedreiging en bescherming