Paling loopt vast: bijna helft Nederlandse wateren onbereikbaar
RAVON publiceert vandaag een onderzoeksrapport dat aantoont dat 40 procent van de Nederlandse wateren niet bereikbaar is voor paling. Nederland is met circa 60.000 stuwen, gemalen en sluizen koploper in Europa op het gebied van hindernissen voor vis. Vanmiddag om 15:00 uur krijgt de waterbeheerder die de meeste obstakels heeft aangepakt, de 'Power to the Paling Prijs' uitgereikt.
Aantal (potentiële) knelpunten voor de paling binnen een straal van een kilometer (Bron: Mark Groen)
Nooit eerder werden Nederlandse wateren op deze schaal in kaart gebracht
In het onderzoek heeft RAVON het volledige watersysteem onder de loep genomen. Naast de 60.000 potentiële knelpunten zijn ook de kleinere wateren bekeken. Die vallen in veel plannen buiten de boot, terwijl we in Nederland alleen al circa 330.000 kilometer aan slootlengte hebben.
Hoe bereikbaar is Nederland nu echt voor de paling?
Paling moet kunnen zwemmen. Na zijn lange tocht van de Sargassozee naar ons land stelt het beestje aan zijn zoete leefgebied geen hoge eisen: dit strekt zich uit van kustwateren tot aan kleine sloten en beken. In totaal heeft Nederland meer dan 200.000 voetbalvelden leefgebied waar paling zich thuis zou kunnen voelen. Uit het onderzoek waar RAVON twee jaar aan heeft gewerkt, blijkt 40 procent van dit leefgebied onbereikbaar voor paling en andere vissoorten. Dit is een belangrijke oorzaak voor de marginale palingpopulatie in ons land.
Palingbeleid niet effectief
Er is geen focus op het bereikbaar maken van leefgebied voor paling. Het Aalbeheerplan dat sinds 2009 van kracht is, richt zich met name op het uitzetten van in het buitenland gevangen babypaling, het terugdringen van sterfte door visserij en het evalueren van de uittrek van volgroeide paling. Vanuit de Kaderrichtlijn Water (KRW) worden wel blokkades aangepakt, maar niet het leefgebied voor de paling integraal ontsloten, waardoor grote delen buiten beschouwing blijven.
Trend glasaalindex van Europa (oranje) en de Noordzee (blauw) van ICES (2020). De grijze middenstreep dient als referentie (index = 100), gebaseerd op data tussen 1960 en 1970 (Bron: Mark Groen)
Aangelegde vispassages werken zwaar onder de maat
Uit onderzoek blijkt dat een vispassage in Nederland gemiddeld 75 procent van de paling niet doorlaat. Van de honderd palingen die achtereenvolgens vier vispassages proberen te passeren, komt er slechts één aan op de eindbestemming. Dat betekent in de praktijk dat veel meer dan 40 procent van de Nederlandse wateren onbereikbaar is voor paling.
Hoe bereikbaar zijn onze wateren voor paling?
Op 24 juni 2021 vond het Power to the Paling Prijs Webinar plaats. Je kunt het webinar in zijn geheel terugkijken of kiezen voor een specifieke lezing of onderdeel.
Webinar terugkijken
Het Power to the Paling Prijs onderzoeksrapport, waaraan RAVON twee jaar heeft gewerkt, toont aan dat 40 procent van de Nederlandse wateren niet bereikbaar is voor paling. Nederland is met circa 60.000 stuwen, gemalen en sluizen koploper in Europa op het gebied van hindernissen voor vis. N.a.v. het de bevindingen in het rapport is er op 24 juni 2021 een motie ingediend in de Tweede Kamer.
Meer informatie
Het onderzoeksrapport kwam tot stand met een bijdrage van de Nationale Postcode Loterij.